Testen voor een constante kozijnkwaliteit

Aluminium en kunststof kozijnen beschermen ons niet alleen tegen weer en wind, maar spelen ook een belangrijke rol in de uitstraling, brandveiligheid en geluidsisolatie van gebouwen. Míts aan alle eisen en normen wordt voldaan. Om de prestaties van haar kozijnen en vliesgevels conform deze eisen en normen te borgen én aan te tonen, voert Facédo uitgebreide kwaliteitscontroles uit. Zowel tijdens de productie als in de bouw. André Smit, Manager Kwaliteit & Innovatie bij Facédo, vertelt meer over het hoe en waarom van deze tests.

Voor de productie van aluminium of kunststof kozijnen en vliesgevels wordt een heel proces doorlopen. “Wij kopen bijvoorbeeld de aluminium profielen in bij onze systeemhuizen, die over uitgebreide productiehandleidingen beschikken”, vertelt Smit. “In deze handleidingen zijn bijvoorbeeld de onderdelen, lijmen en kitten weergegeven, die nodig zijn om tot een kwaliteitsvol kozijnelement of vliesgevelsysteem te komen. Interne kwaliteitscontroles zien toe op de correcte naleving hiervan.” Dit begint al bij de ontvangst en gaat door tot en met de oplevering, vertelt hij. “Het testproces in de testkast vormt hierbij de ‘proof of the pudding’ en biedt de zekerheid dat zowel de uitvoering als het opleverresultaat correct zijn.”

Facédo beschikt al enige tijd over een eigen testkast. Binnenkort wordt zelfs een nieuwe testkast in gebruik genomen, waardoor het testen op lucht- en waterdichtheid nog makkelijker wordt en de testfrequentie verder kan worden opgevoerd. “Zodra een kozijnelement in de testkast is geplaatst, kunnen we met één druk op de knop de ventilator inschakelen en in stapjes van 50 Pa de druk opbouwen”, vertelt Smit. “Hierbij wordt eventueel luchtverlies automatisch gemeten en geregistreerd.” Om ook de waterdichtheid te testen, kan in dezelfde testkast een sproeierfunctie geactiveerd worden. “In dit geval wordt het element een kwartier ingeregend, waarna de ventilator overdruk in de testkast creëert. Per 5 minuten wordt 50 Pa toegevoegd, waarbij we net zo lang doorgaan totdat de vereiste prestaties worden gehaald. Worden tijdens het testproces druppels waargenomen op plekken waar zij niet horen? Dan is er helaas sprake van lekkage en moeten maatregelen worden genomen. Hiermee worden vervelende verrassingen achteraf voorkomen.”

Gevelelementen zijn nooit 100% lucht- en waterdicht, benadrukt Smit. “We bouwen geen aquaria, maar voldoen met onze kozijnen en vliesgevels aan de wind- en waterdichtheidseisen zoals beschreven in het Bouwbesluit en de NEN 2778.” Hierbij noemt hij prestaties van 360 Pa, 450 Pa en hoger. Niet alleen in de testkast, maar ook in de bouw. “Gebouweigenaren hebben recht op een goed product. En dat goede product valt of staat met een correcte montage. Daarom voeren we regelmatig tests in de bouw uit.” Hierbij gaat het met name om waterdichtheidstesten. “Hiervoor wordt een testcompartiment gecreëerd, door schotten in een bepaalde ruimte te plaatsen. Vervolgens wordt met behulp van een ventilator de ruimte op onderdruk gezet. Aan de buitenkant sproeien we water tegen de gevel, waarbij met verschillende drukstappen de waterdichtheid wordt getest.” 

Voor de luchtdichtheidstest moet eerst het aantal naden in kaart worden gebracht. “Ook moet berekend worden hoeveel lucht officieel door zo’n naad mag gaan. Vervolgens wordt met dezelfde drukstappen gemeten hoeveel lucht er door het kozijn heen komt”, aldus Smit. “In de praktijk is zo’n test echter lastig, omdat bijvoorbeeld het compartiment, de bouwkundige aansluitingen, de stelkozijnen en de stopcontacten de perfecte luchtdichting kunnen beïnvloeden en tot een onzuivere meting kunnen leiden. Daarom beperken de luchtdichtheidstest zich meestal tot de testkasten.” 

Als het gaat om brandwerendheid, vertrouwt Facédo op brandwerendheidstesten van de systeemhuizen. “Wel voeren we steeds vaker geluidstesten uit op onze kozijn-/glascombinaties. Bijvoorbeeld voor projecten op binnenstedelijke of geluidbelaste locaties, waarvoor wij samenwerken met Peutz.”

In januari gaat de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen in, waarbij partijen moeten aantonen dat het werk dat zij geleverd hebben, goed en deugdelijk is en aan de geldende normen en eisen voldoet. De komende jaren geldt de wet alleen voor bouwwerken in de laagste gevolgklasse, maar Smit merkt dat steeds meer aannemers en opdrachtgevers alvast om bewijslast vragen. Een goede ontwikkeling, vindt hij, al mag het momentum van testen nog verbeterd worden. “Op dit moment worden gevelelementen vaak vlak voor de oplevering getest, in een fase waarin aanpassingen of verbeteringen nog maar lastig te realiseren zijn. Bovendien zijn voorbereiding en afstemming nog niet altijd op orde. Wat wil een aannemer of opdrachtgever op een bepaald moment testen? Is het kozijn op dat moment al droog genoeg? Is er gelegenheid geweest om het kozijn of de vliesgevel correct af te stellen? En wat is de binnentemperatuur?” De warmte van een winterjas test je ook niet voordat de mouwen correct zijn ingenaaid, besluit Smit. “Ditzelfde zou moeten gelden voor de gevelelementen. Testen is pas zinvol en betrouwbaar als álle omstandigheden in orde zijn. Ook hierin pakken wij graag onze rol.”