Hourglass | Amsterdam

Hourglass: ‘Getailleerde’ zandsteengevel mogelijk dankzij integraal prefabconcept

Voor het nieuwe kantoor van Loyens & Loeff zochten initiatiefnemers Maarsen Groep en Zadelhoff een kwalitatief maatwerkconcept dat op de lange termijn flexibel is in te vullen. Architectenbureau Dam & Partners ontwierp daartoe een ‘getailleerde monoliet’ met onder meer kantoorruimte en hotelappartementen, op een sleutelpositie van de Zuidas. Het prefab gevelsysteem van hoofdaannemer Hurks en partners voorziet met integrale productie van buitenblad en afwerkingslaag in het gewenste gevelbeeld, vertellen architect Diederik Dam en projectleider Ruud Hendriks van Hurks.

“Deze ontwikkeling is gestart ‘from scratch’”, zegt Dam. “Vanuit de huisvestingsbehoefte van Loyens & Loeff.” Het juridisch en fiscaal adviesbureau zal alle kantoorruimte afnemen, in de onderste helft en op de topverdiepingen. Hourglass (Engels voor zandloper) krijgt verder een commerciële plint, met hoger in het gebouw een openbaar toegankelijk restaurant en 115 long-stay hotelappartementen. “De gevonden locatie op de noordoosthoek van het Kenniskwartier, geflankeerd door het toekomstige Zuidasdok, de Parnassusweg en het door ons ontworpen NoMA House, bood een uitgelezen kans om de afwisseling van hoge en lagere gebouwen in deze omgeving – een oorspronkelijke wens van het Bureau Zuidas – symbiotisch toe te passen.” Dat resulteerde in een tachtig meter hoge ‘zandloper’, L-vormig qua footprint. Een monolithisch, monumentaal torenensemble, voorzien van twee gestapelde atria gescheiden door een ingesnoerd volume in het midden van het gebouw. Het pand wordt voorzien van het predicaat BREEAM ‘Excellent’ voor ontwerp en uitvoering. “Inhoudelijk is Hourglass, inmiddels eigendom van twee fondsen van Bouwinvest, duurzaam en multifunctioneel, met hoogwaardig afgewerkte atria die voor voldoende daglicht zorgen. De monumentaliteit – in de vorm van schuine natuurstenen gevels met glazen incisies, wordt versterkt door de positionering van de ramen in de gevel: rechtstaand voor een optimale reflectie. De ramen zijn daarbij als het ware over de gevel gestrooid. De vraag was: hoe konden we een prefab gevelconcept ontwikkelen dat voor de gewenste asymmetrie zorgt?” 

Eindsituatie met nieuw stationsplein op de tunnelbak van de A10.

Sandwichelementen
Dam kijkt verwachtingsvol naar Ruud Hendriks. Als hoofdaannemer dacht Hurks al mee bij de uitwerking tot DO en TO, waarbij het bedrijf aansluitend de realisatie verzorgt. Hendriks: “Uniek is dat de gevelelementen in de fabriek van producent Byldis integraal worden geproduceerd, als sandwichelement bestaand uit een betonnen buitenblad en zandstenen afwerkingslaag, inclusief isolatiesysteem en beglaasde aluminium kozijnen.” Als gekoppelde elementen tot zeven meter breedte worden de sandwichpanelen aan het casco gemonteerd. De voegnaden zijn maximaal twaalf millimeter breed, waardoor deze op de in het ontwerp vastgelegde asymmetrie aansluiten.

Het casco bestaat uit twee in het werk gestorte ondergrondse parkeerlagen, vervolgens drie in het werk gestorte bovengrondse lagen en een prefab bovenbouwconstructie vanaf de derde laag. “De kernen komen inmiddels op hoogte. We gaan straks per verdieping om het gebouw heen om de gevelelementen te monteren, telkens eindigend met de volgende verdiepingsvloer. Het gebouwontwerp is volledig door Dam & Partners in samenwerking met Hurks in BIM uitgewerkt en geëngineerd, inclusief de installaties. Door steeds een verdieping af te bouwen, kunnen wij het eindresultaat maximaal monitoren en de productie goed plannen. Naast de asymmetrie van gevel en volume hebben wij ook te maken met een variabele verdiepingshoogte. Vanwege het gebrek aan bouwterrein worden de prefabelementen met een tweetal honderd meter hoge kranen op hoogte gebracht, just-in-time aangevoerd en van binnenuit gemonteerd. Wij leveren dit gebouw ‘casco plus’ op, zonder het gewenste interieur voor Loyens & Loeff, maar inclusief het inbouwpakket voor het long-stay concept met ‘premier suites’ voor de Ierse hoteloperator PREM Group.”

Gekoppelde elementen worden gereedgemaakt voor montage.

Dienstbaar aan architectuur
Hourglass krijgt een grote glazen entree aan de Parnassusweg, en daarmee de gewenste ontsluiting richting station Amsterdam Zuid. Dam: “De entreehal loopt over in de eerste verdieping, waardoor een zee aan ruimte wordt gecreëerd.” Naast het gebouw komt na realisatie van de tunnelbak van de A10 een groenzone die aansluit op het vernieuwde station. De logistieke straat aan de westzijde, uitkomend op de Gustav Mahlerlaan, heeft een gesloten plint. Het gebouw is door de L-vorm alzijdig te noemen. De makers van Hourglass hebben uitgangspunten en locatiefactoren gecombineerd tot een monolithisch concept met uitdagingen, waarbij het productieproces dienstbaar is aan de architectuur. “Zo ook in het geval van de dakinstallaties, die straks schuilgaan in een verzonken technische laag. Wij hebben elkaar als ontwerp- en bouwpartners hard nodig; fantastisch dat dit mogelijk is”, besluit Dam.