‘Groen’ als rode draad door gezond, slim, energetisch en circulair schoolgebouw

Dit schooljaar werd de nieuwbouw van de Aeres Hogeschool in Almere in gebruik genomen. Dit duurzame en circulaire pand, ontworpen door BDG Architecten, vormt één van de paradepaardjes van de Floriade met als thema ‘Growing Green Cities’. De specialisten van HEVO kregen de opdracht om de architectenselectie te begeleiden, het Programma van Eisen op te stellen en het bouwmanagement op zich te nemen. Architecten, aannemers, fabrikanten en leveranciers werden continu uitgedaagd om met de meest innovatieve circulaire alternatieven te komen. Deze nieuwbouw krijgt een Platinum WELL-certificering. 

De Aeres Hogeschool Almere, met opleidingen in biologie, voeding & gezondheid, groene stedelijke ontwikkeling, geo media & design en duurzame bedrijfskunde wilde een huisvesting die bij haar visie paste. Toen de Floriade aan Almere toegewezen werd, startte de directie gesprekken met de gemeente om op het terrein van de expo een nieuwbouw berekend op circa 900 studenten te realiseren. “De directie had hoge ambities op het gebied van flexibiliteit, gezondheid, duurzaamheid en circulariteit en sprak ons aan om het project in handen te nemen”, zegt Willem Adriaanssen, partner bij HEVO. “We hebben het ruimtelijk-functionele en technische Programma van Eisen opgesteld en de (Europese) selectie van de architect en het ontwerpteam begeleid. Daarna verzorgden we het bouwmanagement en kosten-, management- en onderhoudsadvies voor ontwerp en realisatie inclusief de aanbesteding van de uitvoerende partijen.”

De gevels van dit slimme, energetische gebouw hebben afhankelijk van positie en oriëntatie verschillende eigenschappen. Aan de westkant zorgen transparante PV-panelen voor energieopwekking én zonwering, terwijl de oostzijde volledig groen is en met de seizoenen meekleurt. Het groendak doet dienst als verblijfsruimte, leer- en experimenteergebied en waterbuffer voor verwarming/koeling en de bewatering van planten. Er is een systeem dat instaat voor het gebouwbeheer en de aansturing van de klimaatinstallaties, maar ook data verzamelt over de bezetting en het gebruik van de ruimtes.

“Gedurende het hele traject hebben we alle bouwpartners geprikkeld om het maximale op het gebied van duurzaamheid en circulariteit na te streven”, licht Adriaanssen toe. “Vanuit een vastgelegd budget gaven we iedereen de ruimte om innovatieve oplossingen voor te stellen. In de ontwerpfase brachten we ontwerpers, fabrikanten en leveranciers samen om elkaars projecten en producten te ontdekken. Die kennis werd uiteindelijk in het bestek opgenomen. In de aanbesteding van de uitvoerende werkzaamheden presenteerden aannemers en installateurs ook nog eens diverse innovatieve alternatieven.”

Directievoerder Malco van den Eijnde (HEVO) vult aan: “Het gebouw heeft een demontabele opzet en de ruimtes zijn eenvoudig aanpasbaar. Uiteindelijk werden verschillende circulaire materialen gebruikt, waaronder een biocomposiet gevelbekleding, hergebruikt hout voor tribunetrappen en buitenmeubilair en gerecyclede metalstuds voor de binnenwanden. Dit is tevens het eerste gebouw waar een zo hoog percentage aan teruggewonnen cement en betongranulaat gebruikt wordt. Verder werd er gekozen voor een stalen draagconstructie, aluminium kozijnen en houtskeletbouw voor de achtergevel.”

Ook de gezondheid en het welzijn van studenten en medewerkers was een belangrijk thema. Op voorstel van HEVO werd dan ook voor een WELL-certificering gegaan. “Bij het voorontwerp werd het basisniveau niet gehaald, maar in de uitvoeringsfase dachten we aan een GOLD-label om finaal een Platinum WELL-certificering te bereiken. Zo werd aandacht besteed aan de optimalisatie van daglicht, ventilatie, thermisch comfort, akoestiek en beweging”, sluit Adriaanssen af. “Het groen op de gevel geeft niet alleen een speciale uitstraling, maar zorgt ook voor een verminderde opwarming van het binnenklimaat. De planten zijn één voor één geselecteerd en er zijn ook kasten voor vleermuizen, vogels en insecten voorzien. Binnenin werd een ‘groene long’ gecreëerd met veel verschillende soorten planten en bloemen van begane grond tot dak. De Aeres Hogeschool Almere werd intussen bekroond met de Circular Award 2022 categorie Public.”  

Ook voor de interieurafwerking werden gerecyclede materialen gebruikt

Niet alleen de gevel van de nieuwe Aeres Hogeschool springt in het oog. Ook de interieurafwerking is tot in de kleinste details uitgedacht en met de grootste nauwkeurigheid uitgevoerd. Ook hier staan circulariteit en het gebruik van gerecyclede materialen centraal. De specialisten van Afbouw Coördinatie Nederland (ACN Totale Afbouw) werden ingeschakeld voor de montage van systeemplafonds, metalstud wanden en koven. 

“Na een aanbestedingsdossier werden we geselecteerd voor de montage van 3.000 m² aan systeemplafonds en 2.800 m² aan metalstud wanden en koven. Alle materialen in dit project zijn cradle-to-cradle gecertificeerd. Er werden onder meer oude gipsplaten ingezameld, die dan in de fabriek verwerkt werden tot nieuwe platen”, vertelt Thomas Jacobsen, bedrijfsleider van ACN Totale Afbouw. “Dit project bracht toch wel de nodige uitdagingen met zich mee. Zo moesten in wanden en plafonds de voorzieningen gemaakt worden om bloembakken te monteren. Bovendien moesten we er rekening mee houden dat heel wat installaties in wand en plafond geïntegreerd werden. De grootste uitdaging was uiteindelijk de korte bouwtijd, die slechts 12 weken bedroeg.”

Bij ACN gaan ze echter geen enkele uitdaging uit de weg en dan is een dergelijk project je uiteraard op het lijf geschreven. Overal in Nederland werkt deze verzameling van afbouwbedrijven samen met aannemers aan de meest uiteenlopende opdrachten. “Ondanks de omvang van deze opdracht hebben we de werkzaamheden toch binnen de vooraf vastgelegde termijn kunnen afwerken”, stelt Jacobsen. “We zijn heel trots dat we aan de realisatie van dit toch wel uitzonderlijke groene, duurzame en circulaire nieuwbouwproject hebben mogen meewerken.”