Een bijzondere, groene plek met een rauw randje

Op één van de mooiste plekjes in de Binckhorst, aan de Fokkerhaven in Den Haag, komt Linck in de Binck. Niet zomaar een appartementengebouw, maar een slimme verzameling van wonen, horeca en werkplekken voor kleine ondernemers, waarin verbinding centraal staat. Zowel tussen bewoners en bezoekers, binnen en buiten als natuur en architectuur.

“Al in 2017 is een uitvraag gedaan door de gemeente Den Haag voor het perceel aan de Fokkerhaven”, begint Edward van Dongen, hoofd van de afdeling Initiatief en Concept bij ERA Contour. “Hierin werd niet alleen de combinatie van functies voorgeschreven, maar ook een biodiverse en natuurinclusieve kwaliteit, passend bij de omgeving. Samen met Jaakko van ’t Spijker, architect en partner van JVST, hebben wij deze kwaliteit naar het hoogste niveau getild. Hierdoor is – ondanks zijn massa – een heel natuurlijk gebouw ontstaan.” Inschrijvers werden bovendien uitgedaagd om na te denken over gezinswonen in de gestapelde bouw, vertelt Van ’t Spijker. “Om ook hier optimaal invulling aan te geven, zijn tal van woningtypes gecombineerd. Van lofts en skyhouses tot ruime appartementen met 3, 4 of zelfs 5 slaapkamers, waarin gezinnen heel goed kunnen wonen. Zeker in samenhang met de manier waarop de toren is opgezet, met een interactieve entree én open structuur.”

“Om de interactie tussen bewoners en bezoekers te stimuleren, is de publieke ruimte vrij radicaal het gebouw in getrokken”, aldus Van Dongen. “Publieke ruimtes lopen harmonieus in elkaar over en de entree voelt als een riante foyer.” Van ’t Spijker: “Direct bij binnenkomst kom je terecht in het hart van het gebouw, het atrium, waar je vijftien verdiepingen omhoog en door het glazen dak naar buiten kunt kijken. De open structuur geeft het gebouw een bijzondere dynamiek en is ook doorgetrokken naar de gevel, waar grote luchttuinen of groene ‘pockets’ van steeds twee verdiepingen hoog als gaten in de gevel tevoorschijn komen.” In de horecaruimtes op de begane grond is het publieke karakter extra aangezet met een reeks unieke deuren van vier meter hoog en zes meter breed, die niet alleen binnen en buiten verbinden, maar op mooie dagen ook volledig opengezet kunnen worden.

Een gezamenlijke ambitie van JVST en ERA Contour is om warme stedelijke plekken en hechte buurten te ontwikkelen, benadrukt Van Dongen. “De uitdaging in dit project was om dit ook in de gestapelde bouw mogelijk te maken. Onder andere met het atrium en de groene pockets, die ook mooie consequenties hebben voor de natuurinclusiviteit, zijn we daar goed in geslaagd.” Van ’t Spijker: “In appartementengebouwen is het vaak anoniem wonen. Met Linck willen wij deze trend doorbreken. Mensen die de trap of lift nemen komen niet uit in anonieme gangen maar in sfeervolle ruimtes, die uitnodigen om te verblijven en/of om het gesprek aan te gaan. Alle woningen beschikken bovendien over ramen die uitkijken op het gemeenschappelijke atrium, zodat ook hier contact wordt gestimuleerd. In die zin is het gebouw een innovatie in verticaal wonen.”

Linck in de Binck wordt een bakstenen gebouw. “Passend bij het concept is gekozen voor een grote steen in een warme, roodbruine kleur en met een geprofileerde structuur”, aldus Van ’t Spijker. “Dit maakt de steen stoer en robuust, maar ook zacht. Het gebouw wordt zo ingericht dat zoveel mogelijk groen aan de gevel kan groeien. Ook hebben we een aantal loggia’s in de laagbouw opgenomen die samen met de tuinpockets voor extra vergroening zorgen. In deze loggia’s was vanzelfsprekend niet de verharding, maar het groen uitgangspunt.” Al het gebouwgroen wordt bewaterd met regenwater, dat wordt opgevangen op en gefaciliteerd door een retentiedak.

Naar binnen toe is hout als basismateriaal gekozen. Zowel voor de wanden als plafonds, waardoor een mooie en warme uitstraling ontstaat. “Voor de leuningen en balustrades is gekozen voor staal en de vloeren zijn van gevlinderd beton, waarmee we tevens een knipoog maken naar de omgeving van rijk industrieel erfgoed waarin Linck wordt gebouwd.”  

Aan de buitenzijde van het gebouw worden maar liefst zeventig soorten beplanting toegepast en aan de binnenzijde circa veertig. “Op ons verzoek heeft DS Landschaparchitecten de ecologische structuur van de omgeving bestudeerd”, aldus Van ’t Spijker. “De analyse maakte duidelijk welke vogels en dieren in de directe omgeving leven én kansrijk zijn om in dit gebouw terug te laten komen. Linck staat eigenlijk op een kruispunt tussen de rietovers van de Trekvliet en diverse groene en parkachtige zones, waar allerlei vogels en dieren te vinden zijn. In plaats van een obstakel wordt dit gebouw een ‘stepping stone’.”

Inmiddels heeft de gemeente Den Haag een puntensysteem opgezet voor biodiversiteit. “Zij was zelf ook wel benieuwd hoe dit gebouw zou scoren. Daarom hebben we als een soort pilot deelgenomen en een ruime score behaald”, besluit Van ’t Spijker. “Dit betekent dat Linck de ambities voor biodiversiteit ruimschoots overstijgt.” Nog een mooi onderzoek waarin Linck is meegenomen, is het onderzoek van Deloitte naar de uitvoerbaarheid van dit soort projecten. “Opvallende uitkomst van dit onderzoek is dat als je met projecten als dit de markt op gaat, de waardecreatie voor natuur én stad uitstijgt boven de extra kosten. Mensen zijn bereid om ervoor te betalen, wat dit project ook een interessante businesscase maakt.”

Inmiddels zijn alle woningen in Linck verkocht en is de bouwvoorbereiding in volle gang. Eind dit jaar zal ERA Contour met de bouwwerkzaamheden starten, waarna het project in de eerste helft van 2025 wordt opgeleverd.