Veiligheidsbewustzijn: Een zaak van opdrachtgever en opdrachtnemers

Vanaf 1 januari 2022 nemen opdrachtgevers die de Governance Code Veiligheid in de Bouw hebben ondertekend, veiligheidsbewustzijn op als verplichting in aanbestedingen en contracten. Aboma biedt ondersteuning bij de implementatie door middel van adviestrajecten, om het bewust veilig handelen in bedrijven te meten en vergelijkbaar te maken. “Hierbij wordt, zowel bij opdrachtnemers als opdrachtgevers, de nadruk gelegd op veiligheidscultuur en -gedrag”, zegt Aboma-adviseur Mitran Boelee. 

Van alle partijen in de bouw die de Governance Code hebben getekend of deze onderschrijven, of van bedrijven die voor deze partijen werkzaamheden gaan uitvoeren, wordt vanaf 2022 een extra investering gevraagd in de veiligheid van medewerkers. De Safety Culture Ladder (voorheen Veiligheidsladder) wordt gehanteerd als standaardinstrument. De ladder bestaat uit vijf opklimmende treden of niveaus. Elk cultuurniveau geeft de ontwikkelingsfase aan waarin het betreffende bedrijf zich bevindt op het gebied van veiligheid; de plaats op de ladder wordt bepaald door de hoogste trede waarop het nog aan de eisen voldoet. Aboma helpt de betrokken organisaties, van begeleiding tijdens de implementatie tot certificatie. “Om het veiligheidsbewustzijn in de keten te verhogen, wordt niet alleen certificering gevraagd van opdrachtnemers, ook opdrachtgevers laten zich certificeren. Zo ontstaat een gezamenlijke en eenduidige aanpak voor de gehele sector”, aldus Boelee.

Ontwikkelaar Synchroon werkte samen met Aboma om de Self Assessment Questionnaire goed in te zetten, door een GAP-analyse en een Plan van Aanpak te maken. Boelee: “Het resultaat staat gelijk aan trede 2 op de ladder; dat niveau moet voor elk VCA-gecertificeerd bedrijf haalbaar zijn.” Kostendeskundige Jochem Joosten van Synchroon: “Incidenten in bouwprojecten wil niemand, en Synchroon werkt al enige jaren aan het vergroten van het veiligheidsbewustzijn, mede ingegeven door de uitvoerende bedrijven waarmee wij samenwerken binnen TBI. De Governance Code haalt de concurrentie uit veiligheid, door het stellen van minimumeisen, en biedt hulpmiddelen om deze te halen. Met behulp van de ladder hebben we snel inzicht gekregen in waar we kunnen verbeteren. Wat ons opvalt, is dat de vragenlijsten dezelfde zijn voor ontwikkelaars, ontwerpers en aannemers en dat vraagt enige aandacht in de beantwoording. Wij zullen bijvoorbeeld van opdrachtgevers een risico-inventarisatie vragen, maar wat er gebeurt na de bouwaanvraag is deel van de uitvoerende praktijk.”

Hulp van Aboma bij de interpretatie van de vragenlijst en het maken van een plan was dan ook echt nodig, aldus Joosten. De doorontwikkeling van veiligheidssystemen in het bouwproces is gecompliceerder naarmate het aantal stakeholders toeneemt, erkent ook Boelee. “Voor een bouwend ontwikkelaar zal het eenvoudiger zijn aan een integraal veiligheidssysteem te werken, maar dit soort trajecten is juist bedoeld voor veiligheidsbewustzijn in projectsamenwerkingen.” Mits juist vertaald, zijn Boelee en Joosten overtuigd van het nut van trajecten als deze. “Alleen als geheel komen we in de bouwsector tot een beter veiligheidsniveau en uiteindelijk tot minder ongevallen.”