Westfield Mall of the Netherlands | Leidschendam

Westfield Mall of the Netherlands moet ‘retailicoon van Nederland’ worden

Strikte ruimtelijke ordening, een verouderde huurwetgeving en de eigendomsstructuur van Nederlandse winkelcentra (vaak gedeeld eigenaarschap) hebben tot gevolg dat onze winkelcentra relatief verouderd zijn ten opzichte van het buitenland. Unibail-Rodamco-Westfield (URW) versterkt haar Nederlandse portefeuille door middel van internationale retailexpertise. “Het kwaliteitsniveau van de Nederlandse winkelcentra moet omhoog”, zegt projectdirecteur Teun Koek van Westfield Mall of the Netherlands in Leidschendam, een toekomstig ‘flagship’ van het retailvastgoedconcern.

URW heeft al ver voor de overname in 2017 van Westfield, het ‘sterkste merk in de retail’ in de westerse wereld, besloten dat winkelcentrum Leidsenhage (direct verzorgingsgebied: 2,9 miljoen) ideaal is gepositioneerd om de retailbestemming van Nederland te worden. Westfield Mall of the Netherlands, zoals het winkelcentrum definitief gaat heten, moet na de herontwikkeling in 2020 het beste winkelcentrum van Nederland zijn, met hoogwaardige, overdekte verblijfsgebieden (referentie: ‘lobby van een viersterrenhotel’) en een iconische buitengevel. “Deze uitgangspunten zijn uniek voor Nederlandse begrippen”, zegt Koek. “Wij hebben als URW een grote inspanning geleverd richting eigenaren en huurders: van de bestaande winkels is inmiddels ruim 90% eigendom van URW. Een groot deel van de winkeliers blijft; we breiden uit naar 280 winkels – een totaalontwikkeling van ruim 200.000 m² bvo. Daarbij krijgen alle winkelpuien een hoogte van 7,5 meter en de logistieke routing wordt gehandhaafd. Het winkelcentrum krijgt een sterke kwaliteitsimpuls qua ruimtelijkheid, afwerking en openbare functies. Deze herontwikkeling voeren wij uit in hechte samenwerking met de winkeliers, in een vorm van co-ontwikkeling.” 

Verschillende afwerkingsmaterialen (dubbel gekromd beton, staal, aluminium, glas en groen) vormen als geheel de thermische schil.

Kracht van het concept
Dat is een win-winsituatie, vervolgt Koek. “Wij bieden Jumbo bijvoorbeeld de mogelijkheid hun foodmarkt-concept optimaal te profileren, maar wel binnen de door ons geconcipieerde puien.” Hetzelfde geldt voor andere sterke merken als Scotch and Soda, Nespresso, Starbucks en Vapiano. “Daarnaast brengen wij drie nieuwe concepten in: onze eigen versmarkt ‘Fresh!’, het Dining Plaza met vernieuwend horeca- en leisure-aanbod, waaronder een Kinepolis-bioscoop met tien zalen, alsmede The Gallery – een unieke plek met een eigenzinnige uitstraling, waar we merken naartoe willen trekken die je normaliter alleen in gebieden als ‘De 9 Straatjes’ tegenkomt.” “Dat is de synergetische kracht van het concept”, zegt architect Charlotte Griffioen van MVSA Architects, in 2014 geselecteerd op basis van een integrale esthetische visie die volgens Koek meteen ‘klikte’. “Ontwerpkwaliteit en winkelmerken versterken elkaar. Zo krijg je vanaf de hoeken van het interne ‘winkelachtje’ optimale zichtlocaties. De monumentale hoogte van de winkelpuien draagt daaraan bij, net als de natuurlijke lichtinval en de logistieke structuur. Onze uitgangspunten zijn vanaf de tender helder geweest: voeg daglicht en verblijfskwaliteit toe, handhaaf bestaande entrees en drapeer de gevelafwerking als een voile over die entrees heen, als een doek dat omhoog gaat. Zo hebben wij esthetische eenheid weten te realiseren. Best uitdagend, want je tovert een introvert winkelcentrum om tot extravert beeldmerk.”

Marmeren vloeren, natuurlijke lichtinval en 7,5 meter hoge winkelpuien.

Zo duurzaam als mogelijk
De iconische ‘voile-façade’, een alzijdig buitengevelconcept van dubbel gekromde, betonnen schalen (uitkraging: maximaal 12 meter) maakt één gebaar, straalt rust uit en wordt volgens Koek en Griffioen algemeen geroemd door winkeliers, buurtbewoners en een opdrachtgever die dicht op de uitvoering staat. “Wij hebben 35 man op dit project gezet. De bouwpartijen zaten al zeer vroeg aan tafel binnen een innovatieve werkwijze en lossen wijzigingen in goed overleg op”, zegt Koek. “Dat moet ook, want de retailmarkt staat nooit stil. Zo hebben wij tijdens de ontwikkeling de duurzaamheidsdoelstellingen opgeschaald door middel van het toevoegen van onder meer een WKO. We willen als concern ook naar een CO₂-footprintreductie van 50% in 2030. Dat doen we vooral met aanvullende maatregelen. Doordat het deels om een renovatieproject gaat, wordt er gefaseerd opgeleverd: de vers­markt Fresh! is al succesvol geopend. In 2019 maken we fase Zuid af en de eindoplevering vindt plaats in 2020.”

Westfield Mall of the Netherlands moet de retailbestemming van Nederland worden.

Stedenbouwkundige eenheid
Dan staat in Leidschendam als het goed is het retailicoon van Nederland. Nu is dat nog Hoog Catharijne. “Het is prachtig wat er in Utrecht is gerealiseerd”, erkent Koek, “maar puur als winkelbestemming en architectonische landmark wordt Westfield Mall of the Netherlands dat vanaf 2020.” Met winkels en architectuur die elkaar versterken en een esthetisch zacht gebaar naar de omgeving toe. Het buitengebied zal met water en groen en een verplaatste tramhalte nog worden opgeschaald. Naast landschapsarchitect Okra en de gemeente hebben URW en MVSA Architects ook hier een betrokken inbreng. “Je hebt eigenlijk een hele wijk in herontwikkeling, met omwonenden pal naast de deur. Dan moet je met elkaar de kwaliteitssprong maken”, zeggen Koek en Griffioen gezamenlijk. “De stedenbouwkundige kwaliteiten van de ‘Mall’ en omgeving zijn straks met elkaar verknoopt.”