Verlengde A16 moet regionale bereikbaarheid en leefcomfort verbeteren

Na een lange aanlooptijd en een eerste jaar van concrete werkzaamheden, krijgt het nieuwe segment A16 boven Rotterdam hier en daar vorm. Vanuit de lucht is het traject al aardig zichtbaar, de eerste kunstwerken zijn in voorbereiding en de eerste miljoen kuub zand is aangevoerd. Eind 2024 zal volgens de planning het nieuwe, elf kilometer lange stuk snelweg opengesteld worden voor verkeer.

De nieuwe snelweg verbindt de A13 bij het vliegveld aan de A16 bij het Terbregseplein. Daarmee worden de noordzuid- en oostwestverbinding bij dit plein gesplitst. Het beoogde resultaat is minder filedruk op de A20 tussen het Kleinpolderplein en Terbregseplein, minder sluipverkeer op lokale wegen in de omliggende wijken en een betere bereikbaarheid van de snel groeiende gemeente Lansingerland. Het project wordt in opdracht van Rijkswaterstaat uitgevoerd door De Groene Boog, een consortium van Besix, Dura Vermeer, Van Oord, John Laing, Rebel en TBI (Mobilis, croonwolters&dros) dat opereert onder een Design, Build, Finance & Maintain-contract met twintig jaar onderhoudsverplichting.

Vleermuisschermen op de tunnellocatie waar bomen zijn gekapt. (Beeld: Tjerk van Duinen)

Slappe grond

Vanuit de bouwkeet bij de Vliegveldweg heeft projectleider Daniel van Dorsselaer van Besix goed zicht op een deel van de vele deelwerken. “Bij dit project gaat het om grote getallen. Op 20 mei werd gevierd dat de eerste van vier miljoen kuub zand werd aangevoerd. Het zand wordt gebruikt als voorbelasting om de slappe ondergrond te comprimeren. Dat is nodig voor de nieuwe snelweg maar ook voor de tijdelijke infrastructuur voor het werkverkeer. We mogen het onderliggende lokale wegennet niet gebruiken en hebben ook geen enkel motief om dat te doen. Een stilstaande vrachtwagen kost geld, daarom rijden we ook voornamelijk buiten de spits.”

Tijdwinst

De enorme hoeveelheid zand komt uit het Markermeer en de Noordzee en wordt naar vier loslocaties gevaren. Van daaruit gaat het per vrachtwagen naar de bouwplaatsen. Van Dorsselaer: “Dat gebeurt heel doordacht op vastgestelde tijdstippen en met bijsturing als onze monitoring aangeeft dat een kwartiertje eerder starten tijdwinst oplevert. Stikstofproblematiek en PFAS hebben bijna een jaar vertraging opgeleverd; die proberen we met nieuwe slimme maatregelen terug te pakken.”

Aansluiting A13-A16. (Beeld: De Groene Boog)

Terpen

Op verschillende plekken zijn de eerste sporen van de nieuwe snelweg al zichtbaar. De voorbereidingen voor het bouwen van de landhoofden van de fly-over bij het Terbregseplein zijn in volle gang, bij de overkluizing van de President Rooseveltweg bij Ommoord zijn de terp en tijdelijke werkbrug aangelegd, de eerste hectometers damwand zitten in de grond voor de aanleg van de ruim twee kilometer lange tunnelbak bij het Bergse Bos en verder is het vooral een kwestie van zand, heel veel zand aanvoeren. Van Dorsselaer: “We maken werk met werk. Is een tijdelijk kunstwerk of zandlichaam niet meer nodig, dan wordt het zand elders weer ingezet.”

Duurzaam

De Groene Boog – de naam verklapt het al – heeft het winnen van de aanbesteding voor een groot deel te danken aan haar uitgebreide aandacht voor duurzaamheid en haar verantwoordelijkheid voor leefomgeving en omwonenden. Dat omvat meer dan de aanleg van een aparte infrastructuur voor werkverkeer en slim verkeersmanagement. De hele weg en tunnel worden energieneutraal door de toepassing van zonnepanelen en slimme tunnelinstallaties. Er komen geluidswallen van vier meter hoog. Tijdelijke vleesmuisschermen bij de tunnel zorgen dat deze dieren ondanks de weggehaalde bomen toch hun weg kunnen vinden tijdens de bouw en het heien gebeurt niet in het broedseizoen. Van Dorsselaer: “Wij werken met een EMVU-aanbesteding, de Economisch Meest Voordelige Uitvoering. De Groene Boog heeft een fonds om in de uitvoering door te blijven zoeken naar verbeteringen. De duizenden transporten bijvoorbeeld worden gereden op HVO, biodiesel. Dat is duurder, maar past perfect bij de waarden van de Groene Boog.”

Daniel van Dorsselaer bij de damwanden voor de tunnelbak: “Stikstofproblematiek en PFAS hebben bijna een jaar vertraging opgeleverd, die proberen we met nieuwe, slimme maatregelen terug te pakken.” (Beeld: Tjerk van Duinen)

Beschikbaarheid

Er staat de combinatie nog aardig wat uitdagingen te wachten. Knooppunt Terbregseplein is op zich al een groot werk, net als de tunnel met duizenden palen. Er komen afslagen die aantakken op de N209 (Bleiswijk) en N471 (Berkel Rodenrijs), wat ook met zo min mogelijk verkeershinder dient plaats te vinden. De HSL en Randstadrail moeten kort na elkaar overbrugd worden en daarbij moet de tunnelfundering van de HSL worden ontzien (waardoor palen tot 60 meter diep nodig zijn). En ook de aansluiting op de A13 is een complexe operatie, waarbij slechts enkele weekendafsluitingen beschikbaar zijn. Van Dorsselaer tot besluit: “Het eindresultaat ligt er over een paar jaar. Dat moet allemaal heel goed werken. De Groene Boog is twintig jaar verantwoordelijk voor onderhoud en beschikbaarheid. Als er straks water op het wegdek staat, verzakkingen optreden of als er andere verwijtbare stremmingen zijn, dan worden we gekort op onze beschikbaarheidsvergoeding. Dat is een prima incentive om het werk optimaal uit te voeren.”