Woontoren voor internationale studenten

Op de hoek van de Vrydemalaan en het Wouter van Doeverenplein in Groningen wordt een woontoren voor (internationale) studenten gebouwd: Libertas. Het project is een samenwerking tussen de gemeente Groningen, Nijestee en projectontwikkelaar Koopmans. Het ontwerp komt van KENK Architecten.

In de toren komen 270 onzelfstandige wooneenheden en een gemeenschappelijke horecaruimte, studieruimte en wasruimte. Het project is onderdeel van de ontwikkelingen op het Bodenterrein aan de noordzijde van het Groningse Universitair Medisch Centrum. Dit gebied gaat een verbindende schakel vormen tussen de Oosterparkwijk en het centrum. 

Er zijn verschillende aspecten die de toren tot een bijzonder project maken, vertelt Pim Köther van KENK Architecten. “Het is bedoeld voor de tijdelijke huisvesting van internationale studenten en komt op een bijzonder plek in de stad: langs het kanaal, vlakbij het centrum en ziekenhuis. De gemeente wil langs het water een stedelijk gebied creëren en had daarin een hoogteaccent van zestig meter bedacht langs de S.S. Rosensteinlaan, een belangrijke doorgaande route.”

De toren is ingedeeld in groepswoningen. Per cluster krijgen zeven of acht studenten een kamer met eigen badkamer en een gemeenschappelijke keuken. Omdat het internationale studenten zijn, maakt dit het voor hen makkelijker om contact te leggen. Per verdieping zijn er twee van deze clusters. Omdat er geen buitenruimte aan de kamers is gekoppeld, komt er een groot, gemeenschappelijk dakterras op het dak van de bijbehorende fietsenstalling. 

“Het is bij zo’n project altijd een zoektocht hoe je dat interessant kunt vormgeven. Alle kamers zijn hetzelfde en er zijn geen buitenruimtes. Je wilt ook niet dat het de uitstraling van een kantoorpand krijgt. We hebben er toch een interessant gebouw van kunnen maken door te spelen met de vorm van de ramen. Daarnaast hebben we de toren voorzien van een dubbelhoge plint, met in de extra hoge begane grond de gemeenschappelijke voorzieningen. Deze hoge plint is voorzien van een brede luifel. Voor aansluiting naar de toekomstige naastliggende bebouwing hebben we met een tweede omlopende ‘balkonband’ een extra geleding geïntroduceerd. Hiermee krijgt het hoogteaccent een extra verankering in de directe omgeving. Vanaf deze balkonrand verloopt het raampatroon van verticaal – met ramen georiënteerd op de straat, naar horizontaal – met ramen georiënteerd op het uitzicht. Dat heeft ook een mooi, mysterieus effect op de gevel”, aldus Köther.

“Als gevelmateriaal gebruiken we keramische tegels. Hiervoor worden twee kleuren panelen gebruikt, die op natuursteen lijken. Vanwege het bakproces heeft iedere tegel een unieke textuur. Door het verloop van de ramen verandert de verhouding tussen donkere en lichte tegels, waardoor ook de kleurtoon van de toren verandert van beneden naar boven. De toepassing van deze tegels geeft de toren een eigentijdse, maar ook klassieke uitstraling.”

Het complex krijgt een flexibele draagstructuur, die het mogelijk maakt om de toren in de toekomst te transformeren naar een ander woonprogramma. “De toren is zodanig ontworpen dat je er twee driekamerwoningen en twee vierkamerwoningen per verdieping van kunt maken. In de constructie zitten bepaalde soft spots, delen zonder wapening, waar je dus eenvoudig een deel van de betonwanden weg kunt halen.”

De woontoren wordt goed geïsoleerd en voorzien van een geavanceerd klimaatsysteem met warmtewisselaar, waarbij lucht van bovenaf wordt ingebracht. Hierdoor komt er geen straatgeluid naar binnen. De toren krijgt bovendien een duurzaam gevelsysteem. Het relatief lichte systeem is namelijk volledig demontabel en  circulair. Ook hebben de tegels een zelfreinigend en luchtzuiverend effect waardoor ze er ook op lange termijn mooi uitzien. “Duurzaamheid door dierbaarheid noemen wij dat. Het is een chique gebouw, echt een grote aanwinst voor Groningen.”