Woningbouw benaderen op een utilitaire manier

Dat een transformatie van een voormalig kantoorpand financieel ook uit kan met minder grote volumes, bewijst Bouwbedrijf De Waal Utrecht B.V in Amersfoort. Daar worden aan de stadsring binnenkort 38 uiterst moderne appartementen opgeleverd in een oud kantoorpand uit 1984. Directeur Wim de Gruijter en projectleider Robin Kamperman vertellen hoe ze die klus klaarden.

“Om ook aan kleine volumes financieel iets over te houden, moet je echt in prefab kunnen denken, vooruit kunnen plannen en ervaring hebben”, zegt De Gruijter. “Je moet het niet laten uitdenken tijdens de uitvoering door de man op de vloer. Niet met zijn allen over een tekening gebogen staan, maar alles vooruit bedenken.” Daarnaast zul je volgens hem in een vroeg stadium onderaannemers en de architect bij je plannen moeten betrekken. “Ik noem het geen BIM, maar de rondetafelmanier. In feite moet je woningbouw benaderen op een utilitaire manier. In een woning van ons zit bijvoorbeeld geen meterkast; die zit op een centrale plek.” Met deze werkwijze leverde De Waal onlangs 28 tweekamerappartementen en 10 driekamerappartementen op aan de stadsring in Amersfoort.

Bijna alles aan de nieuwe appartementen wordt prefab gebouwd. De constructies, wat vraagt om zeer gedegen en gedetailleerd ontwerpen en engineeren, maar ook alle installaties. De Gruijter: “Zowel E- als W-installaties. Wij trekken geen kabels en leidingen, maar alles is plug and play. Alles zit er van tevoren in. Op die manier kun je met een beperkt aantal mensen snel een heel groot aantal woningen bouwen. Het vraagt er wel om dat je van tevoren alles heel goed doordenkt en ontwerpt. We stellen dus hoge eisen aan een projectleider. Die moet van onderkant heipaal tot nok van het dak alles weten.”

De projectleider in kwestie is Robin Kamperman. Hij begeleidde de transformatie in Amersfoort. “Zodra alle vergunningen rond waren, zijn we begonnen met de sloop: alle vloerbedekking, binnenwanden, plafonds en installaties zijn verwijderd. Op het dak stond een technische ruimte met installaties, waar we twee dakappartementen van hebben gemaakt.” Daarop begon het zaag- en boorwerk voor de installaties, de buitenruimtes en de balkons die aan het oude kantoorgebouw zijn bevestigd. Ook konden de nieuwe kozijnen geplaatst worden, zodat alles weer wind- en waterdicht is. “Vervolgens kreeg de metalstudbouwer 5 dagen de tijd om de wanden te plaatsen. Die hield één kant van de wanden open, zodat de installateur in 5 dagen zijn werk kon doen. Daarna maakte de metalstudbouwer de wanden dicht. Dit treintje schuift steeds verder door het gebouw”, legt Kamperman uit. “Door alle woningscheidende wanden inclusief verlaagde plafonds te isoleren, is in de bestaande omgeving een doos-in-doossysteem gecreëerd waardoor we voldoen aan de gewenste eisen qua brandwerendheid, thermische, contact- en luchtgeluidsisolatie.”

Het bouwbedrijf is tevens verantwoordelijk voor de staalconstructies van de balkons. Kamperman: “Die staan op kolommen en hangen aan consoles die aan de vloer zijn bevestigd. Aan de stadsringkant zijn ook nog vouwramen en akoestische balkonplaten aan de balkons toegevoegd, om aan de geluidseisen te kunnen voldoen.” De volgende stap was het aanbrengen van de anhydrietvloer met vloerverwarming en dat had nogal wat voeten in de aarde. “Er zat een computervloer in van 26 centimeter hoog en we moesten op de één of andere manier terug naar dat niveau. Daarvoor hebben we een isolatiemortel van 17 centimeter aangebracht, met een tackerplaat van 25 millimeter en vervolgens de dekvloer met vloerverwarming.”

Technisch voldoen de 38 appartementen aan de laatste stand der techniek. De appartementen zijn gasloos en op het dak liggen PV-panelen. In het gebouw hangen ventilatieluchtwarmtepompen van het Zweedse merk Nibe, waarbij de verse lucht vanuit de gevel wordt aangezogen en lucht vanuit de appartementen wordt afgezogen. Die warme lucht uit de appartementen wordt langs de verse lucht geleid, waardoor deze wordt voorverwarmd. De warmte die door compressie in de warmtepomp ontstaat, wordt aangewend voor de verwarming van tapwater en vloerverwarming. De Gruijter: “Dat scheelt aanzienlijk in de energiekosten.”

Geen bouwplaatspersoneel

Bouwbedrijf De Waal is een zogenoemde ‘general contractor’. Het bouwbedrijf heeft geen eigen bouwplaatspersoneel in dienst, maar wel uitvoerders en projectleiders die de bouw coördineren en een gedegen werkvoorbereiding. Het bedrijf werkt met vaste onderaannemers en installateurs. Vaak ontwikkelt en ontwerpt De Waal samen met die bedrijven bouwprojecten waarbij de onderaannemers al in een vroeg stadium worden betrokken.

Meer sloop en nieuwbouw

Ondanks de ruime ervaring met transformatieprojecten zet De Waal de komende tijd meer in op sloop en nieuwbouw. “We hebben een aantal locaties waar we best een fors aantal woningen in serie kunnen gaan bouwen”, aldus Wim de Gruijter. “Voor deze nog te ontwikkelen locaties geeft dit meer mogelijkheden in een nieuw te ontwikkelen omgeving, meer diversiteit voor doelgroepen en passend in toekomstperspectieven van nieuwe wijken die ontstaan in oude industrie/kantoorgebieden.”