Transformatie voormalig GAK-gebouw Amsterdam

Aanvankelijk leek sloop de ultieme oplossing. Vervolgens wilden de ontwikkelaars het GAK-gebouw behouden als kantoorgebouw en het vooral moderniseren, maar dat plan ging door de vastgoedcrisis niet door. En zo vroeg het 16 jaar om het GAK-gebouw te transformeren tot een modern woongebouw. Het werd haute couture voor young urban people.

Tekst | Liliane Verwoolde    Beeld | Stijnstijl Fotografie

Voor de uitvoerende partijen was de bepaling van de nieuwe bestemming van het GAK-gebouw – aan de rand van Bos en Lommer – nog slechts het begin. Hoe konden zij de monumentale waarde van het naoorlogse gebouw behouden en het tegelijkertijd laten voldoen aan de moderne bouwvoorschriften? Om het kolossale gebouw hanteerbaar te maken, werd het eerst gesplitst in een noord-, midden- en zuidvleugel. Vervolgens transformeerde WDJArchitecten de zijvleugels tot zo’n 651 koopstudio’s van 28 m² op een commerciële plint. Zecc Architecten ontwierp voor het middenstuk een hotelfunctie met 120 kamers/shortstay-appartementen.

Het getransformeerde GAK-gebouw biedt haute couture voor young urban people.

Serregevel biedt uitkomst

“Het gebouw had beslist voordelen”, vertelt Wessel de Jonge, architect-directeur van WDJArchitecten. “Voor het bouwjaar (1959) was het ontwerp ultramodern. Het had zonabsorberend isolatieglas en was voorzien van airco en een warmtekoudeopslag. Daar schuilden onze mogelijkheden om de gevel te behouden met aanpassingen voor de huidige eisen van veiligheid, geluidsisolatie en ventilatie. We gaven de studio’s aan de A10-zijde een ‘serre-gevel’, oftewel een ‘dubbele gevel’ waarmee we ineens voldeden aan alle eisen. Met parallel-uitzetramen kunnen de bewoners bovendien extra ventileren. Dankzij deze oplossing wijkt de nieuwe gevel slechts millimeters af van de originele!”

Een uitmuntend EPC

Om de studio’s brand- en geluidwerend te maken, ontwierp WDJArchitecten de studio’s als aparte dozen, elk met een verlaagd geïsoleerd plafond en een verhoogde geïsoleerde vloer. Ter voorkoming van lekken werden de nieuwe wanden met zorg aangesloten op de bestaande gevels. De duurzame warmtekoudeopslag deed de rest. De Jonge: “Zo ging het EPC van D naar B. Een uitmuntend resultaat voor de gegeven situatie.” Markante kleurstellingen per bouwlaag verhogen de herkenbaarheid van de algemene ruimtes.

Herindeling

Het was Zecc Architecten die het ontwerp maakte van het eigentijds shortstay-hotel in het middengedeelte. En dat terwijl de langgerekte ruimtes niks hadden van een aantrekkelijke hotelkamer. “Dat hebben we opgelost door ons te richten op co-living”, vertelt architect Bart Kellerhuis. “Bijvoorbeeld voor ouders met kinderen of twee vriendenstellen. Deze beschikken nu over twee tweepersoons slaapkamers met een eigen badgelegenheid en in het midden een gedeelde woonkamer en keuken.”

De zijvleugels werden getransformeerd tot koopstudio’s.

Nieuwe eyecatchers

Ook het grote voormalige roltrappencentrum in het hart van het gebouw werd aangepakt met creativiteit. “We wilden hier licht en ruimte creëren”, vertelt Kellerhuis. “Nu verwijst een schitterend cortenstalen trappenhuis in een hoge, lichte vide naar de oorspronkelijke robuuste roltrappen en complexe staalconstructie. De trappen hebben bijvoorbeeld dezelfde ronde hoeken. De gesloten schoorsteen – eveneens een blokkade voor de herindeling – hebben we vervangen door een transparante schoorsteen. Misschien hebben we charmes van het oorspronkelijke gebouw ingeleverd, maar als dat zo is, zijn er prachtige, eigentijdse eyecatchers voor teruggekomen.” 

Projectinfo

Opdrachtgevers zijvleugels AM en Woningbouwvereniging Stadgenoot, Amsterdam
Opdrachtgever middenstuk SteenVastgoed, Amsterdam
Architecten WDJArchitecten, Rotterdam en Zecc Architecten, Utrecht