Transformatie Landgoed De Klokkenberg, Breda: 70% verloopt volgens plan, 30% vraagt om improvisatie

Niet zomaar woningen, want daarvoor is de plek te bijzonder. In elke woning en in ieder appartement herinneren authentieke elementen aan het bijzondere verleden van het landgoed. De laatste uitdaging is de transformatie van het Hoofdgebouw naar negentien appartementen.

Tot nu toe zijn het Zusterhuis, het Economiegebouw, de Vrouwenvleugel, de Mannenvleugel, een deel van het groen en de bestrating van De Klokkenberg opgeleverd. Tezamen tellen deze gebouwen nu zestig woningen met uitzicht op het Markdal en het Mastbos. Het Hoofdgebouw, bestaande uit een langgerekte middenbeuk met links en rechts een toren, wordt verbouwd tot negentien appartementen. Ook hier worden authentieke elementen maximaal behouden; sloop gebeurt alleen als het echt niet anders kan.

Om de transformatie naar appartementen mogelijk te maken, moest eerst de langgerekte constructie – geënt op een centrale gang met aan weerszijden kleine kamers – geschikt worden gemaakt voor de nieuwe indeling. “Hiervoor is eerst de draagstructuur versterkt met onder meer een extra paalfundering”, vertelt Mark van der Horden, bedrijfsleider van ADSR. “De oude draagstructuur is aangevuld met stalen balken en kolommen. Verder zijn er nieuwe inpandige doorgangen en gevelopeningen gerealiseerd. Met name veranderingen aan de gevel zijn gebonden aan strikte monumentale voorschriften. Zelfs minimale veranderingen vereisten toestemming van gemeente en architect.”

Toen de oude gangstructuur was vervallen, moest een andere manier worden gevonden om de appartementen bereikbaar te maken. Hiervoor werden de vloeren op drie plaatsen doorbroken voor trappenhuizen en liften. Van der Horden: “Dat waren flinke operaties met een grote impact op de bestaande draagstructuur. Drie trappenhuizen op een totale lengte van zo’n zestig meter is wellicht royaal, maar twee was te weinig om voldoende woonoppervlak te creëren.”

Hoe gedetailleerd de plannen voor de appartementen ook zijn uitgewerkt, zodra ADSR gaat bouwen, komt zij voor verrassingen te staan. “De architect beschikte alleen over oude bouwtekeningen”, vertelt werkvoorbereider Sanne Nieuwenhuijsen hierover. “Maar nadien is er op allerlei manieren gesleuteld aan het gebouw; veranderingen die niet altijd op tekening zijn vastgelegd. Zo vonden we op de begane grond, in een verborgen dragende en woningscheidende wand, drie originele kozijnen met glas-en-lood. We hebben deze kunnen behouden door een extra stalen kolom te plaatsen, evenals een nieuwe voorzetwand.”

“Dat manoeuvreren tussen behouden en vernieuwen, dat is de uitdaging”, besluit Van der Horden. “Om de authentieke sfeer te bewaren, blijven de contouren van verwijderde trappen in beeld. Originele bogen, natuurstenen kolommen en gemetselde lambriseringen worden geïntegreerd in het nieuwe ontwerp. Om de vloeren met oorspronkelijk tegelwerk te behouden, zoeken we charmante oplossingen om hoogteverschillen te vereffenen. Het resultaat is een landgoed dat opnieuw tot leven is gekomen.” Naar verwachting is het Hoofdgebouw van De Klokkenberg eind 2021/begin 2022 klaar voor bewoning.

Nieuwe renovatiepuien met oorspronkelijke profielen en in de oorspronkelijke kleur

De pui-elementen in het Hoofdgebouw van De Klokkenberg – in totaal 220 – worden vervangen door nieuwe elementen met dezelfde profielen en in de oorspronkelijke kleur. Thermal2 neemt hiervoor de totale verantwoordelijkheid op zich.

De architect koos voor steellook aluminium ramen van het type Reynaers, SlimLine 38 Classic in de projectkleur Sikkens F6.18.74. “Hiermee lagen het profiel en de kleur vast”, vertelt John Brands, technisch commercieel directeur van Thermal2. “Wij hebben vervolgens de werkvoorbereiding, productie en montage op ons genomen. Het gewicht van de pui-elementen is relatief laag, waardoor deze goed hanteerbaar zijn. Dat vergemakkelijkt het werk.”

Brands is niet alleen blij met de omvang van de opdracht, maar ook met de naam en faam van het project. “We leveren een bijdrage aan een aansprekend project met een rijke geschiedenis. Dankzij de herbestemming wordt dit oude gebouw nieuw leven ingeblazen. Daar wil je toch bij betrokken zijn?”

Bouwinfo

Opdrachtgever 
Landgoed De Klokkenberg Exploitatie BV, Breda

Architect 
Rienks Architecten, Breda

Constructeur 
Van Boxsel Engineering, Oosterhout

Aannemer 
Aan de Stegge Roosendaal, Roosendaal

Nevenaannemer 
Van Caam Asbestverwijdering en Sloopwerken, Oud-Gastel

Bouwperiode totale transformatie
2018 – 2022