Steltloper | Amsterdam

Woontoren laatste project op Sporenburg in Oostelijk Havengebied 

Steltloper fonkelt in het zonlicht

Met woongebouw Steltloper wordt eind 2018 het laatste project op schiereiland Sporenburg in het Oostelijk Havengebied van Amsterdam opgeleverd. De toren met achttien verdiepingen staat voor meer dan de helft in het water van het IJ, het resterende deel rust met grote betonnen kolommen, de stelten, op het schiereiland.

Op de plek van Steltloper aan de Ertskade was aanvankelijk appartementengebouw Fountainhead geprojecteerd. Dat stuitte vanwege zijn omvang op grote bezwaren van omwonenden, waarna het project is afgeblazen. Door stadsdeel Oost werd een nieuwe tender uitgeschreven, die werd gewonnen door ontwikkelaar Wonam, met het door Dam & Partners Architecten ontworpen gebouw Steltloper. Buurtbewoners hadden een belangrijke stem bij de keuze uit de drie kandidaten; zij gaven ruimschoots de voorkeur aan dit plan met 126 middeldure en vrije sector huurwoningen.

“Steltloper is veel ranker en slanker dan Fountainhead”, zegt Martin de Waal, projectleider bij M.J. de Nijs, dat de bouw uitvoert. “Het gebouw is ook wat verder in het water geschoven, waardoor de zichtlijn langs de Ertskade in intact blijft, mede dankzij de stelten waarop het gebouw rust. Bij deze circa 14 m¹ hoge betonnen kolommen lag één van de grote uitdagingen. Ze staan niet recht, maar komen samen bij een bepaald punt waar een fors gewicht op rust en waar je een enorme krachtenverdeling krijgt. Om dat gewicht op te vangen en te herverdelen, is de betonvloer van de vierde verdieping hier 1.40 meter dik. Bij elke gewichtstoename tijdens de bouw van de toren hebben we die vloer ook moeten naspannen om de toren in balans te houden.”

Gecoördineerde bouw
Bij dit project is volgens De Waal in het BIM-model optimaal samengewerkt met de architect en constructeur Van Rossum. “Alle gegevens waren bij de start van het werk beschikbaar, waardoor de bouw heel gecoördineerd is verlopen. De bouwplaats en de logistiek met just-in-time leveringen hebben we zo ook veel beter kunnen organiseren. Het was echt een spoorboekje. Dat wordt in Amsterdam steeds belangrijker.”

Betrouwbaar en brandveilig
De bouwkuip in het water is gemaakt met behulp van een kistdam. De ondergrondse parkeergarage biedt ruimte aan 88 auto’s, de toren neemt ongeveer een kwart van het oppervlak van de garage in beslag. Op de resterende ruimte wordt een park aangelegd. Het stadsdeel Oost heeft in aansluiting op Steltloper in het water van de Ertshaven een nieuw stuk land aangelegd waar ook een plantsoen moet komen.

Steltloper vormt één van de zeven zogeheten juwelen in het stedenbouwkundig ontwerp voor de Oostelijke eilanden Java, Borneo en Sporenburg. Die status valt af te lezen aan de bijzondere gevel van de toren, die bestaat uit beplating van geschuimd aluminium. De Waal: “Dat product is afkomstig uit Canada en in Nederland nog vrijwel niet toegepast. In gesmolten aluminium wordt lucht geblazen, waardoor een open structuur ontstaat vergelijkbaar met een Brosreep. We hebben veel proeven moeten doen om aan te tonen dat het op grote hoogte onder alle omstandigheden met de juiste bevestigingsmiddelen vast blijft zitten. Na de brand bij een torenflat in London moesten we bovendien aantonen dat het materiaal brandveilig is. De zilveren bekleding doet het gebouw echt fonkelen in het zonlicht.”