Schoonschip | Amsterdam

Project Schoonschip nadert zijn voltooiing

De duurzaamste drijvende wijk van Europa ligt in Amsterdam-Noord

De meest duurzame drijvende woonwijk van Europa begint steeds meer vorm te krijgen. Inmiddels hebben 26 water­woningen van project Schoonschip hun eindbestemming in het Johan van Hasseltkanaal in Amsterdam-Noord bereikt. In totaal worden er dertig woningen gerealiseerd, die plaats moeten bieden aan 46 huishoudens. Dertien waterwoningen (voor 23 huishoudens) vallen onder de scope van Dutch Lotus en Bouwbedrijf van Middendorp.

“Voor ons is project Schoonschip medio 2015 gaan lopen”, vertelt Bart van Selm, Eigenaar van Dutch Lotus. “Aanvankelijk waren drie aannemerspartijen geselecteerd voor het Research & Development traject, maar de Stichting Schoonschip – waarin alle particuliere opdrachtgevers zijn verenigd – miste nog bepaalde expertises bij enkele geselecteerde partijen om het ambitieuze Programma van Eisen goed in te kunnen vullen. Samen met Bouwbedrijf van Middendorp hebben wij alle eisen inzichtelijk gemaakt en een Plan van Aanpak opgesteld. In januari 2016 hebben we een uitgebreide presentatie verzorgd, op basis waarvan 23 huishoudens kozen voor onze gezamenlijke bouwaanpak.”

Diversiteit in omvang en uitstraling
Als zelfstandig en grensverleggend advies- en projectmanagementbureau heeft Dutch Lotus enorm veel expertise op het gebied van (drijvend) bouwen, in grensverleggende projecten. “In dit project hebben wij onze (technische) kennis, kunde en netwerk ingezet, terwijl Bouwbedrijf van Middendorp verantwoordelijk is voor de uitvoering”, aldus Van Selm. “Bijzonder aan dit bouwproject is dat iedere woning uniek is. De dertien waterwoningen zijn door zes verschillende ontwerppartijen ontworpen en verschillen daardoor niet alleen in omvang, maar ook in uitstraling.” 

Voor de bouw van de waterwoningen zijn sec duurzame bouwmaterialen en technieken gebruikt. “Aan de basis van iedere woning liggen een betonnen drijflichaam en een opbouw van houtskeletbouw”, vertelt Adriaan van der Zande, directeur van Bouwbedrijf van Middendorp. “In de meeste gevallen zijn de gevels afgewerkt met houten gevelbekleding, in combinatie met blankhouten kozijnen. Voor twee woningen is gekozen voor geschilderde kozijnen. Daarnaast is één woning voorzien van stropanelen en afgewerkt met spuitkurk. Een derde van het dakoppervlak is ingericht als groendak. Daarnaast zijn circa 500 zonnepanelen geïnstalleerd.” De woningen zijn niet aangesloten op het aardgas, maar wekken hun eigen energie en warmte op, vertelt hij. “In speciale, later te realiseren kassen en drijvende tuinen worden gewassen verbouwd die door de bewoners gegeten kunnen worden. Douchen en afwassen gebeurt in het ideale geval met opgevangen regenwater.”

“Op 11 mei zijn alle waterwoningen naar hun eindbestemming gevaren, waarna we zijn gestart met het aansluiten van alle installaties en – waar nodig – de laatste afwerkingen.”

Spectaculaire operatie
In maart 2018 is de bouw van de woningen gestart. “Wij hebben ervoor gekozen om alle waterwoningen op de kade te bouwen en vervolgens te water te laten”, vertelt Van Selm. “Vanwege de afmetingen van de drijflichamen – maar ook omdat we lean wilden bouwen – bleek bouwen in een droogdok geen optie. Bovendien waren de meeste onderaannemers meer vertrouwd met bouwen op vaste grond.” Gekozen werd voor de Achtersluispolder in Zaandam, dat voldoende ruimte bood, prijstechnisch aantrekkelijk was én een goede uitvalpositie bood om de woningen naar Amsterdam-Noord te varen. “Bovendien was hier voldoende ruimte voor een bok om de woningen te water te laten.” Van der Zande: “Vanwege de grote gewichten van de waterwoningen – de zwaarste woning weegt 350.000 kilo – hebben we voor de tewaterlating gebruik gemaakt van de HEBO-Lift 9, de grootste drijvende bok van HEBO Maritiemservice die zijn primeur in zoet water beleefde.” Duikers hebben alle drijflichamen aan de onderzijde gereinigd en alle houten platen en plastic verwijderd, waarna de waterwoningen met sleep- en duwboten naar het Johan van Hasseltkanaal in Amsterdam zijn gevaren. “Op het invaarmoment op 11 mei jl. is de Ridderspoorbrug tijdelijk met kranen opgetild. Een spectaculair moment, waarbij maar liefst 13 waterwoningen in een korte tijd door de smalle doorgang zijn geleid. Om 13.00 uur lagen alle woningen op hun plek, waarna we zijn gestart met het aansluiten van alle installaties en – waar nodig – de laatste afwerkingen. Medio juni worden de laatste woningen opgeleverd.”