Prefab houtskeletbouw maakt snelle en kostenefficiënte hoogbouw mogelijk

Met de stijgende grondprijzen en hoge woningnood in steden als Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Leiden en Eindhoven weten gemeenten en ontwikkelaars als geen ander wat ze moeten doen: de lucht in. Inmiddels telt ons land meer dan 200 woontorens van boven de 70 meter en dit aantal zal de komende jaren alleen maar toenemen. Niet verwonderlijk, want ten opzichte van grondgebonden woningen biedt hoogbouw veel voordelen. Toch brengt de nieuwe manier van bouwen ook uitdagingen met zich mee, weet Oene Wassenaar, directeur van Vianen Kozijnen. Bijvoorbeeld als het gaat om stabiliteit, isolatie, lucht- en waterdichtheid en bouwplaatslogistiek.

Vianen Kozijnen is in 1961 opgericht als Houtindustrie Vianen. Gestart met de productie en levering van houten kozijnen, werd de dienstverlening in de jaren ’70 uitgebreid met houten spouwbladen (HSB-elementen). “Aanvankelijk ging het om vrij eenvoudige en dunne elementen, met beperkte isolatie, die met name werden toegepast in grondgebonden nieuwbouwwoningen”, vertelt Wassenaar. “Met de groeiende vraag naar hoogbouwprojecten is de opbouw van de HSB-elementen echter flink gewijzigd. Circa vijf jaar geleden is Vianen Kozijnen zich gaan verdiepen in de prestatie-eisen én uitdagingen van Nederlandse hoogbouwprojecten. Onder andere met betrekking tot de lucht- en waterdichtheid. We hebben ons verdiept in het gedrag van hout op grote hoogte, de combinatie van HSB-elementen met kunststof en aluminium kozijnen én een betrouwbare verbinding met betonnen of hybride gebouwcasco’s. Op onze locatie in Montfoort hebben we diverse producten uitvoerig getest, onder gesimuleerde en extreme omstandigheden. Bovendien hebben we de HSB-elementen voor hoogbouw aangeboden aan diverse kennis- en keuringsinstanties (o.a. SHR), waardoor we nu als enige timmerfabriek in Nederland over KOMO-gecertificeerde HSB-elementen voor de hoogbouw beschikken.”

Binnenstedelijke hoogbouwprojecten kampen vaak met een beperkte bouwplaats. Er is weinig of geen ruimte voor opslag, wat nieuwe eisen stelt aan de bouwlogistiek. HSB-elementen spelen hier perfect op in, aldus Wassenaar. “De gevelvullende elementen worden just-in-time en inclusief kunststof of aluminium kozijnen op de bouwplaats aangeleverd, waardoor de gevel eenvoudig en snel gesloten kan worden.” Dankzij een uitgekiende techniek kan Vianen Kozijnen bovendien een optimale lucht- en waterdichtheid tot 600Pa garanderen. Ook op grote hoogtes, tot ruim 100 meter. “De HSB-elementen worden aan de buitenzijde standaard voorzien van een waterkerende folie, zodat doorslaand vocht (regenwater) van buiten naar binnen wordt voorkomen. Aan de binnenzijde is gekozen voor een hoogwaardige dampdichte folie, waardoor ook vochttransport van binnen naar buiten (denk aan transpiratievocht en condensatievocht door koken, douchen en wassen) niet mogelijk is, met een volledig droge constructie als resultaat. Dankzij speciale bevestigingstechnieken kunnen de HSB-elementen ook hoge windkrachten probleemloos doorstaan.”

Alle hoogbouwprojecten worden standaard door Vianen Kozijnen uitgewerkt in Tekla/BIM. “In dit bouwinformatiemodel kunnen de 3D-tekeningen van de aannemer eenvoudig worden geladen”, vertelt Wassenaar. “Vervolgens kunnen onze eigen tekenaars de HSB-elementen parametrisch ontwerpen, waarna de elementen dynamisch meegroeien met de voortschrijdende inzichten van de aannemer. Na akkoord wordt de complete houtskeletbouwstraat vanuit het BIM-model aangestuurd. De afgelopen jaren hebben we flink geïnvesteerd in nieuwe machines, die de nieuwe en Quick Response Manufacturing (QRM) werkwijze zonder problemen aankunnen. Onze werkvoorbereiders staan in voor de gegevenscontrole én sturing, waardoor processen worden versneld, kosten worden verlaagd en faalkosten tot een minimum worden beperkt.”

Met onder meer een automatische afkortzaag, frametafel, folie-bewerkingsstation en spijkerstraat kan Vianen Kozijnen HSB-elementen tot 8 meter lang, 3,2 meter hoog en 1.500 kilo zwaar produceren, volgens het one-piece-flowprincipe. Alle elementen worden just-in-time en op grote stalen frames naar de bouw vervoerd, waar ze direct door de aannemer worden verwerkt.