Grotius I en II: Hoogwaardig woonproject op een binnenstedelijke toplocatie

Met een hoogte van 120 en 100 meter zijn de nieuwe woontorens niet alleen belangrijk voor de stadsentree, maar ook een waardevolle aanvulling in de Haagse skyline. Kenmerkend voor de gebouwen is de spectaculaire bekroning. Richting de top lijken de gebouwen ‘af te brokkelen’, waardoor prachtige buitenruimtes ontstaan met zicht over stad én zee.   

In Grotius I en II komen in totaal 655 huurappartementen, waarvan 114 sociale huurwoningen. Onderin het gebouw komt een commerciële plint met horeca, dienstverlening en een ondergrondse parkeergarage. “De footprint voor dit project is zorgvuldig bepaald aan de hand van de omliggende gebouwen”, vertelt Jurjen Thomas, Projectdirecteur bij Provast. “Langs de onderzijde ‘landen’ de torens zacht op het maaiveld. Dit beeld wordt ondersteund door een zorgvuldig gekozen kleurverloop in de natuurstenen gevels, evenals in het verloop van de raamopeningen naar een (bijna) transparante plint.”

Als ontwikkelaar is Provast vanaf de eerste pennenstreek tot en met de sleuteloverdracht bij het project betrokken. “Wij zijn verantwoordelijk voor de initiatie van het project, het ontwerp, het vergunningenproces en de realisatie van de nieuwbouw”, vertelt Thomas. “In de voorbereidende fase hebben we de wensen vanuit de gemeente, omgeving en toekomstige bewoners in kaart gebracht. Vervolgens hebben we onderzocht hoe we hier een haalbaar en maakbaar plan voor konden maken, rekening houdend met de binnenstedelijke locatie, het Programma van Eisen van de vastgoedbeleggers én onze eigen kwaliteitseisen. We hebben veel energie gestoken in de diverse woningplattegronden en oriëntatie. Vervolgens hebben we gezocht naar de juiste partijen om dit project te realiseren. Waar MVRDV het esthetische ontwerp voor de nieuwbouw maakte, is bouwcombinatie J.P. van Eesteren/BESIX verantwoordelijk voor de realisatie. De gemeente Den Haag zal de Utrechtsebaan ter hoogte van de Grotiusplaats overkappen en inrichten, waardoor een prettige verblijfsruimte ontstaat en het gebied rondom het Centraal Station beter wordt verbonden met de wijk Bezuidenhout en het Beatrixkwartier.”

“Als bouwteampartner hebben wij het esthetische ontwerp van de architect doorgrond en onze bouwmethode hierop afgestemd, zodat deze goed en volgens de nieuwe, landelijke richtlijn bouw- en sloopveiligheid te realiseren is”, vertelt Bas van der Wiel, projectmanager van de bouwcombinatie. “Zo hebben we de groene afbrokkelende bekroning van de gebouwen op een slimme wijze vormgegeven (‘pixelbenadering’), waardoor complexe constructies niet nodig zijn. Ook hebben we onderzoek gedaan naar het gewenste aantal schakeringen in de gevel. Begin 2019 zijn we met de uitvoering gestart.” Tijdens deze uitvoering kijkt Provast mee en stuurt zij bij waar mogelijk, vertelt Thomas. “Bijvoorbeeld met betrekking tot de omgevingsfactoren. We bouwen dit project superbinnenstedelijk, pal naast de Koninklijke Bibliotheek, de tijdelijke huisvesting van de Tweede Kamer, het Openbaar Ministerie (Parket Generaal), het gerecht College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) en de Utrechtse Baan, die bovendien een vitale verkeersader is voor de stad Den Haag en omgeving. Om op elk moment de bouwveiligheid te borgen, conform de nieuwe, landelijke richtlijn, wordt gebruik gemaakt van een klimbekisting. De bouwplaats wordt als het ware met de torens mee omhoog genomen, waardoor het maaiveld wordt ontlast.” Ook wordt bijzondere aandacht besteed aan de logistiek. Van der Wiel: “We hebben een hub ingericht bij onze materieeldienst in Bergambacht. Hier worden niet alleen materieel en goederen ontvangen, maar ook onderdelen geprefabriceerd. Op de bouw zelf werken we met een ticketsysteem, dat tevens is gekoppeld aan de torenkranen en liften.”

Onder de woontorens bevinden zich ca. 550 palen, vertelt hij, die vanaf het maaiveld zijn geheid. “Daarvoor hebben wij rondom damwanden gedrukt en getrild en de bouwkuip ontgraven, voor de realisatie van de tweelaagse parkeergarage. Een groot stempelraam boven verdiepingsvloer -1 moet voorkomen dat de bouwkuip kan inklappen.” Op de onderste verdiepingsvloer (-2) zijn tevens de kraanpoeren voor de drie torenkranen geïntegreerd. “Bijzonder is bovendien het grote betondek op maaiveldniveau, dat tevens dienst zal doen als wandelpromenade.”

In de funderingsconstructie zijn diverse wanden en kolommen aangebracht, evenals het skelet voor het trappen-/lifthuis, vertelt Marc van Weers, senior werkvoorbereider van de bouwcombinatie. “Vervolgens hebben we de wanden en vloeren voor de eerste verdieping gemaakt.” Van der Wiel: “Vanaf hier trekken we met een systeembekisting het betonwerk naar boven. Elke zes (Grotus II) of zeven dagen (Grotius I) worden het betonskelet van een volledige verdieping afgerond en de bekisting hydraulisch omhoog getrokken, zodat de kranen worden ontlast.” Van Weers: “Tijdens de bouw van het betonskelet worden tevens de balkons in de constructie geplaatst en verankerd. Deze balkons zijn reeds aan de rand en kopse kanten bekleed met natuursteen en worden in het werk verder afgewerkt.”

Net voor de bouwvakvakantie zijn beide torens rondom in de hefsteigers gezet. “Vanaf deze hefsteigers voeren we de gevelwerkzaamheden uit, waarbij we achtereenvolgens de houten stelkozijnen en aluminium gevelkozijnen plaatsen en wind- en waterdicht afwerken. Vervolgens wordt de natuurstenen gevelafwerking aangebracht”, vertelt Van der Wiel. “Rond de kerst wordt gestart met de afbouw van de torens.”   

Complete E-installatie voor 655 appartementen en parkeerkelder

In opdracht van bouwcombinatie J.P. van Eesteren/BESIX realiseert Rijndorp Installaties de complete elektrotechnische installatie in de woontorens Grotius I en Grotius II, evenals in de ondergrondse parkeerkelder. Bovendien is de installateur uit Zoeterwoude verantwoordelijk voor de hellingbaanverwarming. 

“We installeren de energievoorziening, videofooninstallatie, PV-installatie en elektrotechnische installatie in de 655 huurappartementen, evenals de algemene verlichting in de trappenhuizen”, vertelt Frank Veltman, directeur/mede-eigenaar van Rijndorp Installaties. “Uitdagend in het project van ontwikkelaar Provast zijn met name de hoogte van de torens (120 en 100 meter) én de bijzondere locatie. Bovendien zijn de werkruimtes beperkt. Een goede planning en afstemming zijn nodig om overal op de bouw de 1,5 meter afstandsmaatregel te kunnen handhaven. Waar mogelijk werken we daarom met eenrichtingsverkeer. Bovendien worden schaftmomenten meer verdeeld over de dag en dragen al onze medewerkers mondmaskers. Zo garanderen we dat ook tijdens de coronaperiode goed en veilig gewerkt kan worden en wordt de gezondheid van alle bouwplaatsmedewerkers geborgd.”

Opdrachtgever
Provastgoed Ontwikkeling B.V.

Belegger
Joint venture CBRE Global Investors
en a.s.r. real estate

Architect
MVRDV

Aannemer
Bouwcombinatie J.P. van Eesteren/
BESIX Nederland

Onderaannemers installaties
Giesbers installaties (W), Rijndorp Installaties (E), Bemar (ventilatie), Novenco (overdrukinstallaties) en De Groot (sprinkler)

Geplande oplevering
april 2022