Grotendeels onzichtbaar, maar altijd functioneel

Op een centrale locatie in Amsterdam Zuid, nabij het Vondelpark en het Rijksmuseum wordt druk gebouwd aan PCHooft7. Deze moderne en high-end nieuwbouw aan de P.C. Hooftstraat voldoet bij oplevering aan energielabel A++. In navolging van de zonnestroominstallatie levert de ‘slimme verlichtingsinstallatie’ hier een mooie bijdrage aan. De zonnestroom- en verlichtingsinstallaties worden gerealiseerd door elektrotechnisch installatiebedrijf Leerkes, dat tevens verantwoordelijk is voor de data-, brandmeld-, inbraak- en toegangscontrole-installatie in PCHooft7.

Leerkes werd door Bouw- en Aannemingsbedrijf Kneppers betrokken voor de elektrotechnische installaties op de vier kantoorverdiepingen. “Wij hebben de bestekstukken uitgebreid geëvalueerd”, vertelt Wim Elferink, Teamleider Utiliteit, Service en Onderhoud bij Leerkes. “Vervolgens hebben we samen met de betrokken adviseur en op basis van onze kennis en expertise nog enkele optimalisaties doorgevoerd, waarna we in oktober 2023 met de uitvoering zijn gestart.” 

Om energie te besparen, is de verlichtingsinstallatie in PCHooft7 slim gekoppeld aan de alarm- en toegangscontrole-installatie, vertelt Daniël den Uil, Projectleider bij Leerkes. “De kantoorverdiepingen kunnen verhuurd worden aan drie bedrijven. De medewerkers van deze bedrijven bieden bij het betreden van de nieuwbouw altijd hun toegangstag aan. De eerste medewerker van elk bedrijf biedt bovendien zijn tag aan op het alarmpaneel, op basis waarvan automatisch het alarm van zijn verdieping en – indien van toepassing – ook de algemene (gang)zones wordt uitgeschakeld. Op datzelfde moment schakelt ook de verlichting in. Aan het eind van de werkdag wordt ditzelfde proces in omgekeerde volgorde herhaald, waardoor nergens onnodig verlichting blijft branden. Ook hebben onbevoegden geen toegang tot de diverse kantoorverdiepingen.” De toegepaste verlichting is uiteraard uitgevoerd in led en in de kantoren is deze geïntegreerd in de klimaatplafonds.

Grootste uitdaging in het project is de houten hoofddraagconstructie, in combinatie met het vele zichtwerk, vertelt Elferink. “De houten verdiepingsvloeren van het kantoor bestaan uit CLT-elementen, gedragen door gelamineerde houten liggers. Al dit hout blijft na de oplevering in het zicht. Daarom is in de ontwerpfase nadrukkelijk aandacht besteed aan een regelmatig sparingspatroon, waarbij naast de positie van de sparingen ook de hoeveelheid nauwkeurig is afgewogen.” Den Uil: “Om zoveel mogelijk installaties aan het zicht te onttrekken, werken wij bijvoorbeeld met kabelgoten die dwars door de houten liggers gaan. Ook het leidingwerk van de W-installaties wordt op deze manier ingepast. Om de muren zoveel mogelijk vrij te houden, wordt bovendien gewerkt met vloergoten waarvan straks alleen nog de vloerpotten zichtbaar zijn.”

De posities van de zichtinstallaties en -componenten zijn op voorhand met de aannemer uitgelijnd en gemaatvoerd zodat deze precies uitkomen waar de architect deze wenst. “De overige E-installaties worden zoveel mogelijk weggewerkt boven de klimaatplafonds en voor de bovenste kantoorverdieping wordt het leidingwerk over het dak naar de centrale kasten getrokken. Bijvoorbeeld omdat gewerkt wordt met opbouwspots, waarvan de bekabeling niet zichtbaar mag zijn.”

Een mooie feature in dit kader is ook de stalen trap, waarin de verlichting op een creatieve manier geïntegreerd is. Den Uil: “De voorzieningen voor de verlichting zijn in de stalen trap zelf opgenomen. Hierdoor konden we de spots onder de stalen kokers monteren. Bovendien konden de drivers en voedingen voor het accupakket onzichtbaar worden weggewerkt.” Elferink: “In nauw overleg met de stalen trappenleverancier hebben wij de sparingen en overige voorzieningen afgestemd. De high-end afwerking die de opdrachtgever voor ogen heeft, wordt zo tot in de kleinste details doorgevoerd.” 

Nog een mooi voorbeeld van een high-end oplossing is de signalering van het mindervalidetoilet. “De opdrachtgever gaf in een vroeg stadium aan dat zij de componenten voor de alarmering niet mooi vindt. In plaats hiervan hebben wij een esthetisch alternatief voorgesteld, dat ook steeds vaker toegepast wordt in de zorg”, aldus Elferink. “Met behulp van een sensor op basis van lage frequentie Radio Wave Technology wordt gedetecteerd wanneer iemand valt. Vervolgens wordt dit middels een signalering ook zichtbaar gemaakt aan de buitenzijde van het toilet, waardoor ieders privacy gewaarborgd blijft.”

Op het dak van PCHooft7 is door Leerkes een PV-installatie geïnstalleerd. “Om het pand nog duurzamer te maken, onderzoeken wij de mogelijkheid om opgewekte energie op te slaan in een accupakket”, vertelt Den Uil. “In de verdeelkasten worden bovendien kWh-meters geplaatst, die kunnen communiceren met het gebouwbeheersysteem. Hierdoor ontstaat realtime inzicht in het energieverbruik van de installaties en kan proactief gestuurd worden.” Medio juni moeten de elektrotechnische werkzaam­heden worden opgeleverd.