FORUM Rotterdam | Rotterdam

FORUM Rotterdam: Meervoudige transformatie binnen strakke contouren

Het stadsblok tussen de Coolsingel, Koopgoot, Binnenwegplein en Lijnbaan kan worden beschouwd als één van de hotspots van Rotterdam. Dit transformatieproject biedt eind 2019 ruimte aan 30.000 m² winkels en horeca, 5.600 m² kantoren en 103 vrije sector huurappartementen. “Bouwdelen zijn gestript en worden voorzien van nieuwe gevels. Binnen wordt alles kaalgeslagen en opnieuw aangeheeld”, vertellen projectdirecteur Sander Seppen en projectleider Alexander Stroetenga van coördinerend hoofdaannemer Sprangers Bouwbedrijf.

FORUM Rotterdam is een meervoudige transformatie: het bestaande gebouwenensemble rond een binnenhof betreft een rijksmonument uit de jaren veertig, winkelpanden uit de wederopbouwperiode en een voormalige kantoortoren van ABN AMRO uit de jaren zeventig. De laatste wordt getransformeerd tot een wooncomplex met 103 vrije sector huurappartementen. De appartementen zijn verdeeld over tien woonlagen. Met opvallende ronde balkons in de vorm van een bloemblad wordt deze door OMA ontworpen toren een nieuwe landmark. FORUM Rotterdam bevat verder circa 30.000 m² winkels en horeca. De bestaande winkels aan de Lijnbaan worden aan de achterzijde uitgebreid en voorzien van imposante glazen gevelpartijen, met Hollister als blikvanger op de hoek van de Koopgoot en de Lijnbaan. Primark krijgt als belangrijkste huurder het hart van het vernieuwde stadsblok toebedeeld. Met entrees aan de Koopgoot en het Binnenwegplein, alsmede een winkeloppervlakte van 12.000 m² wordt dit filiaal de grootste Europese vestiging van de Ierse modeketen. Het zogenoemde Jungerhanspand aan het Binnenwegplein is geheel gesloopt en wordt in oude stijl opnieuw opgebouwd. In het monumentale bankgebouw aan de Coolsingel opent Donner de grootste boekhandel van Nederland. Op de overige verdiepingen van dit onder ontwerpverantwoordelijkheid van Wessel de Jonge Architecten gerenoveerde rijksmonument is kantoorruimte gepland. 

Het rijksmonument aan de Coolsingel met getransformeerde kantoortoren. (Beeld: Bart-Jan van Nies)

Uitvoering
Aanbesteding, logistiek en uitvoering van ‘FORUM II’, zoals het project na de herontwikkeling is genoemd, vinden plaats in opdracht van Multi en worden gecoördineerd door Sprangers Bouwbedrijf, dat ook de belangrijkste uitvoerende werkzaamheden voor zijn rekening neemt. Nevenaannemer is Van Mierlo-Dinkq voor de renovatie van het rijksmonument. Ook de installatiewerkzaamheden zijn apart aanbesteed. Seppen: “Wij hebben als hoofdaannemer ingeschreven op een aanbesteding van een volledig uitgewerkt constructief ontwerp, dat door ons haalbaar is geëngineerd voor uitvoering. In de zomer van 2017 zijn wij gestart met de werkzaamheden: het strippen van de kantoortoren en het slopen van de bestaande constructies, waaronder een deel van de winkel van G-Star aan de Koopgoot, alsmede de inrichting van de bouwterreinen.” Logistiek gezien is de ruimte miniem, zelfs voor de bevoorrading van de winkels in de exploitatiefase moest een ondergrondse oplossing worden gezocht. Aan de Koopgootzijde komen twee grote liften waarin vrachtwagens naar een ondergrondse bevoorradingsstraat worden gebracht. “Voor de aanvoer van bouwmaterieel en -materiaal hebben wij ook slechts twee poorten aan de Coolsingel tot onze beschikking”, zegt Stroetenga. “Beiden kunnen één vrachtwagen per keer verwerken; de aanvoer tijdens de bouw vindt daarom plaats via verschillende ‘hubs’ en just-in-time.”

De winkels aan de Lijnbaan worden voorzien van imposante glazen gevels.

‘Veel prefab’
Er zijn drie afzonderlijke bouwstromen gecreëerd voor de Lijnbaan, de Primark en de bovenliggende kantoortoren. Sprangers Bouwbedrijf coördineert daarnaast de werkzaamheden van Van Mierlo-Dinkq aan het rijksmonument. In de kern wordt het stadsblok volledig getransformeerd. Constructief-technisch is het uitbreken van een hybride bouwmassa geen sinecure. Stroetenga: “Vloeren en constructies zijn gesloopt en opnieuw aangeheeld. Er wordt veel met prefab gewerkt, bijvoorbeeld in de kolommen, wanden en gevelafwerking.” Vanwege het ontbreken van voldoende bouwterrein is een torenkraan geplaatst bovenop de toekomstige woontoren. “Het is openbaar gebied met vele spelers en in goede samenwerking met opdrachtgever, gemeente, huurders en nutsbedrijven zijn de beste logistieke oplossingen gezocht binnen strakke contouren. De Coolsingel wordt op hetzelfde moment heringericht en ook met dit project moeten wij afstemming zoeken. De winkel van Donner is tijdens het project intern verhuisd en Hollister blijft tijdens de gehele transformatie open.” De verwijdering van de torenkraan wordt evenzeer een huzarenstukje, aldus Seppen. “Er is zelfs nagedacht over een helikopter als alternatief, maar dat bleek niet realiseerbaar. Een dergelijk project is op vele gebieden uitdagend en er zijn heldere deelafspraken gemaakt, waardoor wij eind 2019 onze werkzaamheden hopen af te ronden.” Sprangers Bouwbedrijf is als bouwkundig aannemer in staat gebleken met een ‘eigen team van jong en oud’ een leertraject te starten, als in een gilde. Een beter project om de verschillende aspecten van het vak te leren, is eigenlijk niet te bedenken.