Duurzaam van fundering tot dak

De deels transparante kazerne past de brandweerlieden als een jas. Bovendien is het pand, vanaf de circulaire betonfundering tot aan het groene dak, duurzaam ontworpen en gebouwd.

De nieuwe brandweerkazerne staat aan de Willem Dreeslaan in Papendrecht, een locatie die BMN De Klerk al goed kende. “We bouwden de kazerne naast de nieuwe gemeentewerf van Papendrecht”, legt werkvoorbereider Kees Sterrenburg van BMN De Klerk uit. “Die bouwden we ook voor de gemeente en leverden we eind januari 2020 op. In het voorjaar daarop werden we bij het bouwteam van de brandweerkazerne betrokken. We dachten met constructeur Pelecon, RoosRos Architecten en De Blaay-van den Bogaard Raadgevende Ingenieurs mee in het ontwerp en de uitvoering. Eind augustus startten we met bouwen.”

De gemeente Papendrecht en de architect wilden de nieuwe brandweerkazerne zo duurzaam mogelijk bouwen. Daar is op verschillende wijzen invulling aan gegeven. “Dat begint al bij de funderingsbalken”, zegt Sterrenburg. “Die zijn vervaardigd met ‘freement’. Dit is een circulaire betonmortel, gemaakt van gerecycled cement uit betonpuin, die bijdraagt aan een lagere CO2-uitstoot. De constructie is eveneens circulair. Deze is aan het eind van de levensduur van het gebouw volledig te demonteren en hergebruiken.” Andere duurzame toepassingen zijn zonnepanelen, all-electric installaties, laadpalen voor elektrische fietsen en auto’s, een groen dak en een wadi.

“In de ontwerpfase was eveneens aandacht voor de wensen van de brandweerlieden”, vervolgt Sterrenburg. “Voor hen was vooral een efficiënte interne logistiek van belang. Bij brand moeten ze immers zo snel mogelijk kunnen uitrukken. Een andere wens betrof de transparantie van het gebouw. Binnen is veel glas toegepast, zodat je vanuit vrijwel elke ruimte het hele pand kunt doorzien. De noordgevel is eveneens volledig in glas uitgevoerd, waardoor de voertuigen als het ware in een etalage staan.”

Met het slaan van de eerste paal ging op 27 augustus 2020 de bouw van de brandweerkazerne officieel van start. Anderhalve week later bracht BMN De Klerk de fundering aan. Sterrenburg: “We bouwden de kazerne op met een staalconstructie en kanaalplaatvloeren. Daarna plaatsten we de stalen dakplaten en sandwichpanelen, gevolgd door de gevelkozijnen en esthetische gevelbekleding. Met name de naadloze afstemming tussen de vliesgevels en overheaddeuren was een belangrijk aandachtspunt.” In december startte BMN De Klerk met de afbouw- en installatiewerkzaamheden. Dit voorjaar wordt het gebouw opgeleverd en in gebruik genomen.

Sterrenburg kijkt met veel plezier op het project terug. “De goede voorbereiding heeft zijn vruchten afgeworpen”, zegt hij. “Doordat we al in een vroeg stadium vanuit verschillende disciplines met elkaar meedachten, konden we het ontwerp tot in detail uitwerken. Hierdoor voorkwamen we onaangename verrassingen in de uitvoering. Bovendien verliep de samenwerking erg prettig, met korte lijnen en wederzijds begrip. Wat dit project extra leuk maakte, was de betrokkenheid van de brandweerlieden. Zij namen regelmatig een kijkje op de bouwplaats en stelden goede, kritische vragen. We hopen dat zij vele jaren plezier hebben van hun nieuwe pand.”  

Bouwinfo

Opdrachtgever
Gemeente Papendrecht

Architect
RoosRos Architecten, Oud-Beijerland

Aannemer
BMN De Klerk, Hardinxveld-Giessendam

Projectinfo

Circulariteit tekenend voor constructief ontwerp

Na de gemeentewerf van Papendrecht was Pelecon ook betrokken bij de nieuwbouw van de naastgelegen brandweerkazerne. In opdracht van de gemeente Papendrecht verzorgde Pelecon het constructieve ontwerp, de constructieve berekeningen en de directievoering. 

“Eén van de belangrijkste uitgangspunten van het ontwerp was duurzaamheid”, vertelt constructeur/mededirecteur Mack Stolwijk van Pelecon. “We dachten al in een vroeg stadium met de gemeente en RoosRos Architecten mee om het gebouw zo veel mogelijk demontabel te maken. De staalconstructie, waaruit de kazerne is opgebouwd, leent zich hier bij uitstek voor. Aan het eind van zijn levensduur kan het gebouw eenvoudig uit elkaar gehaald en weer hergebruikt worden.” 

Een andere duurzame oplossing uit de koker van Pelecon is Freement. Dit is een hoogwaardige, circulaire betonmortel die wordt vervaardigd uit gerecycled cement. Wereldwijde toepassing van Freement levert een CO2-reductie van maar liefst negen procent op. Stolwijk: “We pasten Freement ooit als eerste toe in het constructief ontwerp van een gebouw. We zijn er heel enthousiast over en nemen deze circulaire betonsoort dan ook vaak mee in ons advies. Mooi dat de gemeente Papendrecht in dit advies is meegegaan. Zo maakt het ontwerp van de kazerne niet alleen esthetisch, maar ook qua duurzaamheid het verschil.”

Projectinfo

Meedenken, flexibiliteit en snelheid

Het interieur van de nieuwe brandweerkazerne in Papen­drecht dankt zijn transparante karakter voor een groot deel aan de volglazen binnenwanden. Glasspecialist Jensz engineerde, leverde en monteerde deze wanden, inclusief het inmeten op locatie. Ook de glazen balustrade aan de buitenzijde is van A tot Z gerealiseerd door Jensz. 

“Op dit project draait alles om meedenken, flexibiliteit en snelheid”, zegt directeur Martin Janszen van Jensz. “Zo dachten we in de engineeringsfase mee over de montage van de balustrade. Om aan het strakke esthetische beeld te voldoen, bevestigden we de constructie onder de dakbedekking. Flexibiliteit en snelheid waren voornamelijk geboden bij de productie en montage van de glazen wanden. Deze moesten drie weken na het inmeten al in het gebouw zitten. Door een goede voorbereiding, onze korte lijnen en de goede samenwerking met aannemer BMN de Klerk konden we aan deze planning voldoen. Als de kazerne straks is opgeleverd, kunnen we met elkaar terugkijken op een mooi werk en eindresultaat.”