Busstation, Tilburg | Nieuw busstation zet in op reizigerscomfort

Het gebruik van ETFE-folie was voor alle bouwpartners een grote uitdaging

Eind april werd het nieuwe busstation van Tilburg in gebruik genomen. Net als de renovatie van het treinstation en de nieuwe fietsenstallingen in het spoorgebied is het ontwerp van de hand van architectenbureau cepezed. BAM Infra kreeg de opdracht om dit 160 meter lange driehoekige circuit te realiseren, inclusief een minimalistische luifelstructuur met innovatieve ETFE-folie. Het comfort van de reizigers stond centraal, al werd er ook aandacht besteed aan energie-efficiëntie en onderhoud.

De gemeente Tilburg vond dat het oude busstation niet meer voldeed aan de huidige eisen op vlak van veiligheid en privacy. Bovendien wilde zij het gebied rond het treinstation een nieuwe kwaliteitsimpuls geven. Architectenbureau cepezed kreeg de opdracht om de ontwerpen te tekenen voor de renovatie van het treinstation, de bouw van de nieuwe fietsenstallingen en de realisatie van een nieuw busstation met bijhorend chauffeursgebouw. BAM Infra werd geselecteerd om het project mee te ondersteunen en te realiseren. “In de eerste plaats hebben we de opdrachtgever en ontwerper ondersteund bij het nemen van beslissingen en het maken van de juiste keuzes”, zegt Mathé Lodewijk, projectleider bij BAM Infra. “Verder waren we verantwoordelijk voor het uitvoeringsontwerp van het busstation en de realisatie van het volledige project, waartoe ook de infrastructuur van de Spoorlaan behoort.”

Busreizigers op station Tilburg staan en zitten er sinds maart dit jaar een stuk comfortabeler bij.

EFTE-folie vormt uitdaging

Het busstation bestaat uit een reeks uiterst ranke kolommenparen met daarop een al even minimalistische luifelstructuur, die de volledige perrons en een deel van de bussen overdekt en waardoor de reizigers droog en beschut kunnen in- en uitstappen. Het bouwwerk vormt een driehoekig circuit van ruim 160 meter lang met centraal een open ruimte. De luifelomloop verloopt van 14 naar 30 meter breedte en kent twee verspringingen, die de totaalstructuur in drie segmenten verdelen. In het hart van elk segment bevindt zich een groenplantsoen met zitrand voor de reizigers. Aan de brede kop staat een paviljoen met de personeelsruimte voor de buschauffeurs, een servicepunt en een commerciële ruimte. Dit chauffeursgebouw is opgebouwd uit grote elementen in gehard glas, die speciaal voor dit project op de juiste afmetingen en in de correcte kleur geproduceerd werden. “De constructie bestaat uit een stalen framewerk bespannen met een innovatieve translucente ETFE-folie. Achter de folie is de verlichting in de staalconstructie geïntegreerd. De folie filtert overdag het zonlicht en als het donker wordt, transformeert hij tot een ruimtelijk verlichtingselement”, legt de projectleider uit. “Omdat het gebruik van EFTE-folie redelijk nieuw was, nam het maken van de juiste berekeningen en tekeningen veel tijd in beslag. Bepaalde details uit het ontwerp bleken in de praktijk niet of slecht uitvoerbaar. Daardoor moesten we een aantal wijzigingen doorvoeren, die de nodige vertraging met zich meebrachten.”

Het stalen framewerk is bespannen met een speciale ETFE-folie en uitgerust met verlichting. De folie filtert overdag het zonlicht en als het donker wordt, transformeert hij tot een ruimtelijk verlichtingselement.

Energie-efficiënt en onderhoudsvriendelijk

De bouwpartners hebben ook rekening gehouden met energieverbruik en onderhoud. Om de veertien meter zijn bewegingsmelders in de stalen luifelrand geïntegreerd, die reageren op de aanwezigheid van bussen en reizigers. Zo kan er op elk moment voldoende verlichting voorzien worden. “Bovenop de luifel liggen ook 250 m² zonnepanelen, die voldoende energie leveren voor alle functionaliteiten van het busstation, zoals de verlichting, de digitale informatieborden, de personeelsruimte en het OV-servicepunt”, sluit Lodewijk af. “De EFTE-folie van de luifel is zelfreinigend en vraagt nauwelijks onderhoud. Voor de service van de zonnepanelen en de elektrische voorzieningen is de luifelomloop eenvoudig begaanbaar via het paviljoen en een beloopbare kabelgoot.”